Het huwelijk is in de westerse westerse wereld en een groot deel van de niet-westerse wereld een wettelijk geregelde, formele samenlevingsvorm voor het leven. Meestal gaat het om een verbintenis tussen één man en één vrouw. Echter duidt een huwelijk niet per definitie op monogamie, polygynie is de verbintenis van één man met meerdere vrouwen. Het gaat in geval van polygynie om uitzonderingen
In de tijd van de Romeinen en het Antieke Griekenland bestonden er al huwelijkstradities, zelfs al in vroegere beschavingsvormen. In de jaren 90 van de vorige eeuw raakte ook het homo-huwelijk geaccepteerd, een verbintenis tussen twee personen van hetzelfde geslacht. In Nederland, België, Spanje en Canada is het wettelijke huwelijk ook opgesteld voor paren van gelijk geslacht. Overigens zijn er ook landen die deze mogelijk in hun grondwetten uitsluiten, een voorbeeld is Letland.
In Nederland kennen we twee typen huwelijken, het kerkelijk huwelijk en het burgerlijke huwelijk. Het burgerlijke huwelijk is een huwelijkssluiting vrij van religie. Het burgerlijk huwelijk moet volgens artikel 1:86 van ons Burgerlijk Wetboek steeds voorafgaan aan een kerkelijk huwelijk. Een burgerlijk huwelijk wordt in het gemeentehuis gesloten waarvan tenminste twee personen getuige zijn. Na het huwelijk vindt veelal een feest plaats.
Het huwelijk is niet alleen feest, eruit volgen ook rechten en plichten voor de partners. Zo zijn zij elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd. Na de huwelijksceremonie volgen de wittebroodsweken.
Verschillende soorten huwelijken
Een traditioneel huwelijk kenmerkt zich door een lange witte jurk gedragen door de bruid, een mooie trouwauto (of andere vorm van trouwvervoer) gevolgd door een stoet auto’s vol bruidsgasten, bruidsduiven, een receptie, een dinner en een groots feest. Daarbij horen ook champagne en een veellagige bruidstaart. Na het huwelijk volgt een huwelijksreis naar een romantisch oord. De gasten gaan net gekleed, de mannelijke gasten in jacquet en ’s avonds in smoking. Bij een traditionele bruiloft is het gebruikelijk dat de bruid wordt weggeven door haar vader, of bij zijn ontbreken een broer of ander mannelijk familielid (zie ook de foto). Tijdens het trouwdiner zullen er speeches worden gehouden, om te beginnen door de vader van de bruid. Als laatst zal de bruidegom spreken om alle gasten en zij die iets hebben bijgedragen te danken. In geval van een feest zullen de bruid en bruidegom het bal openen met een dans.
Het informele huwelijk is voor hen die het liever iets rustiger aan doen. Regels van etiquette worden mondjesmaat toegepast of zelfs in de wind geslagen. De kleding van het bruidspaar en de gasten is minder formeel, doch veelal wel netjes.
Het eenvoudige huwelijk is het meest uitgeklede huwelijk. Wel zijn er altijd twee gasten, namelijk de getuigen! In dit type huwelijk past de mogelijkheid om gratis te trouwen.